流浪的迪潘

三个陌生人走到了一起，为了生活下去，成立了一个家庭。

没有复杂的剧情，没有猛烈的情感，仅仅是在这个生生不息的人间下，相互扶持着走下去。

影片从死亡开始，以希望结束。

虽没有到目的地伦敦，在命运的拉扯下，在法国街头开始了新的生活。

以斯里兰卡战乱背景、移民融合话题，与黑帮类型混合，在走向阳光的慢镜头和象鼻神的梦境中具有象征意义。

影片的核心冲突真实，而结局梦幻，给社会以讽刺。

家庭梦的苦涩让他们自饮冷暖。

使得颤抖而孤独的灵魂用力相拥。

今年戛纳电影节，法国本土导演雅克·欧迪亚凭借一部《流浪的迪潘》夺得金棕榈最佳影片奖，让此前呼声颇高的侯孝贤屈居第二。

这个结果，虽使华语媒体们耿耿于怀，但也在情理之中。

今年主竞赛单元的五部法国片，被指责普遍质量低下，从电影节一开始就被各路影评人口诛笔伐。

《流浪的迪潘》在电影节末段登场，来势匆匆，还不等人们回过味来就迅速夺金虽然颇具戏剧色彩，不过细想起来，电影扎实的剧本，紧张的枪战，再加上充满社会关怀的现实题材，每一个环节丝丝入扣，代表法国成熟电影工业的水准，兼具艺术性和商业性，将大奖颁给他是最保险的选择。

更何况，新主席上任的电影节，总是有意无意地提携着本土作战的法国导演，担任今年评委会主席的科恩兄弟又是犯罪类型电影的拥趸，《流浪的迪潘》占尽天时地利人和。

出生于电影世家的雅克·欧迪亚近几年俨然法国最成功的类型片导演。

在《流浪的迪潘》之前，他还算风光的履历表中就已有过三次入围戛纳金棕榈的战绩。

2006年，讲述被音乐感化的房地产小混混的《我心遗忘的节奏》更是连夺凯撒奖八座奖杯，成为当年最大赢家。

在电影创作中，欧迪亚不时显露出直指法国政治与社会现实问题的野心，并将其包裹在犯罪电影的外壳下，一边祭出扣人心悬的类型片段落，一边又通过日常生活的营造，提请观众那些看似遥远的不安因素其实近在咫尺。

2009年，其讲述法国黑帮纠葛的《预言者》便是一例。

到了《流浪的迪潘》，他大胆放弃法国明星演员梯队，启用三位毫无电影表演经验的斯里兰卡演员，用一部纯泰米尔语电影，勾划了一场发生在巴黎郊区的生活战争。

无论是密闭空间，还是开放地带，雅克·欧迪亚都非常擅长在电影中制造紧张气氛。

《流浪的迪潘》开头，泰米尔猛虎组织在斯里兰卡内战中燃起的熊熊火焰，一下就将生死一线的残酷呈现于银幕之上。

此后，当一位名叫雅丽尼的女人和素昧平生的迪潘在风中等待船只时，故事这才从绝地求生的窒息感中缓缓显示出一丝生机。

为了渡洋避难，雅丽尼和迪潘伪装夫妇取得了护照，加入到他们这个临时家庭中的还有一名叫做伊莱雅的孤女。

空间的变化为电影注入了不一样的气质，《流浪的迪潘》好似一部制作精良的纪录片，亦步亦趋地跟随着三位难民，拍摄他们试图融入法国主流社会的挣扎与无奈。

当战火归于平静，黑暗中忽明忽现的灯光向观众逼近，不安的感觉笼罩全身。

这微弱的亮光，其实只是迪潘贩卖的闪光头饰，它们仿佛微弱的希望之光，蕴藏着千般心酸，却支撑着迪潘卑下的生活。

同时，电影仍没有忘记处理更为复杂的主题：难民间的情感培养。

在这里，雅克·欧迪亚结合了社会剧和爱情剧的拍摄方式，一面向外探索移民朝不保夕的工作与生存，一面向内探索着临时家庭成员间的漫长的认同与磨合。

虽然生存条件恶劣，同是天涯沦落人的悲悯消解了个体的对峙，不时出现的幽默亮点也让故事逐渐拥有了更多温暖的底色。

电影时刻关注难民融于主流社会的艰辛是当前法国电影一大流行主题，从《触不可及》到《桑巴》，种族、宗教矛盾日益尖锐的当下，这一议题无疑彰显了法国电影界的现实关切。

随着欧洲政治难民危机的日益加剧，《流浪的迪潘》更现实出了其介入现实的政治野心。

作为一名千辛万苦来到欧洲的政治难民，迪潘无法逃脱对过去的记忆，彼时，作为游击队员的他就好像热带雨林中脆弱的动物，只能无奈地将自己庞大的身躯掩藏在树叶之后。

欧迪亚两次重复使用“大象”的意向，无疑表明了这一点。

然而，法国也并非安居乐业的天堂，逃离战争的迪潘不过是从一片丛林来到了另一片森林，帮派丛生的郊区廉租房里，火拼和对抗仍旧是生活的主旋律。

以处理暴力闻名的雅克·欧迪亚在故事的开头就埋下了令人不安的暗线。

这条闪烁着火光的导火索引向叙事的爆炸，迷失无助的移民，将最终成为混乱社会的受害者。

此处与彼处，并未见得有多少不同。

和《预言家》一样，《流浪的迪潘》的黑色暴力离日常生活仅一步之遥，雅丽尼为了赚钱补贴家用，在小区的一家黑帮老大家做护工，平日里与她和善有加的混混们，下一秒就有可能拿着冲锋枪冲出房门上街火拼。

影片小心翼翼地保持着叙事节奏的不温不火，营造出一种家长里短的气氛，欧迪亚慢条斯理地积累情绪，直到最后的绝望爆发。

通过《流浪的迪潘》，雅克·欧迪亚完成了对斯里兰卡政治冲突及欧洲经济动乱的双重批判，他并没有以高高在上的姿态试图拯救第三世界人民，而是充满同情地为他们设计暴力反抗的唯一出路。

电影包含了对于战争的细致描摹，也着重刻画了法国贫民窟街区的惨淡现状。

如果说，电影中难民之间，甚至难民与小混混之间培养起的细微情感给人以短暂的希望，那么电影后半段的急转直下则表达了导演的绝望。

然而在这里，欧迪亚却显示出了自己的短板，或者说，在对现实题材的处理中，看似漂亮的类型电影捉襟见肘，甚至将电影原本浓郁的社会诉求推向了虚无——也许是出于商业发行的考量，雅克·欧迪亚画蛇添足地为电影设计了一段大团圆尾声，这也被认为是电影唯一的败笔，这颗抚慰人心的糖衣炮弹，不仅削弱了电影黑色暴力的狠劲，更降低了通篇的批判力度。

除此之外，滴水不漏的剧本已是难得，素人演员真切感人的表演，又为电影增添诸多光彩。

《21世纪经济报道》

原載新視聽雜誌保溫冰嚼電影專欄近日坎城影展競賽名單揭曉，一股坎城熱形將席捲全球影壇目光；巧的是，去年坎城金棕櫚大獎電影《流離者之歌》，最近也才剛趁熱上映呢！

作為電影藝術的大本營，坎城影展前幾年最高榮譽金棕櫚獎頒得都不差，《冬日甦醒》、《藍色是最溫暖的顏色》、《愛•慕》部部有口皆碑，直到去年踢到鐵板，賽前呼聲最高的《刺客聶隱娘》、《因為愛你》、《索爾之子》均告落敗不說，最後由法國自家愛將賈克歐狄亞《流離者之歌》攻下這座名留青史的桂冠，更引來不少護短的質疑。

對國內觀眾而言，求之若渴、近在眼前的金棕櫚美夢化為烏有，可比當年《喜宴》、《霸王別姬》勇闖奧斯卡競技場意外敗給《四千金的情人》那麼嘔氣，可想而知，時隔一年隨著本片終於上映，「證明它沒有《刺客聶隱娘》好」的酸溜溜情結，恐怕要多過對美學的實質期待。

好在，《流離者之歌》頭起得既不尋常，也不漂亮——不漂亮指的是它擺明不端出唯美菜餚以取悅文青眼球。

順著這大氛圍下來，電影本身應可足國內影迷這波「酸癮」。

來自斯里蘭卡的一男一女一小。

三位難民，被非親非故的罹難一家三本護照偶然對號拼組為一個家庭。

這個冒牌家庭，姓迪潘，也就是原片名——「迪潘」這名字既不存在，也存在。

說穿了就是亂世下失根的異鄉人，賴以苟活下去的假姓氏。

開門見山一場假護照換取新身分的戲，鋪得直白，場景亦不見驚人。

踏入法國領地，慢慢，透過男女主角為求溫飽，披戴看護工新身分，不知天高地厚的誤入幫派毒梟領地——一座容納犯罪交易的超大社區。

在這個視角狹窄、對折再對折的生存場域裡，他們眼中原本滿懷期待的所謂美好未來，也隨之模糊、歪曲起來……去年有個新聞片段大家想必記憶猶新，一名冷血的匈牙利女記者，伸腿將敘利亞難民父子絆倒，令人髮指的行為，如料激起一股義憤填膺的全球熱論，這印證任何議題有效「具象化」後，加乘所得出「眾怒」，力量照樣可以無遠弗屆。

賈克歐狄亞選定《流離者之歌》此一題材，固然呼應難民投奔歐洲的當代國際焦點，偏偏，電影本身並不耽溺於渲染衝突、貧病場景。

說穿了，身在這個資訊爆炸、影音串流氾濫的時代，難民移居歐洲問題在缺乏遠因基礎認識的你我眼裡，可能是更多走馬看花的錯判——意即，身為一位電影觀眾，非洲貧病現況都遠比歐洲難民更可能立即衝擊你我淚腺要區。

換過來講，這時你要拍一部難民電影，「煽情」可能是一種首要手段了——沒關係，把它包裝得好聽一點，我們稱「感人」、「動人」。

作為一部世界一級影展大獎作品，如果你指望它賣相「動人」，《流離者之歌》無疑是讓人失望的。

賈克歐狄亞將野心架構在鬆動那條「寫實／奇幻」的界線，他先告訴我們「動人」不必是一部電影的義務或目的，他並以一種我們未必熟悉的色系，去織就一張神秘組織。

這種組織網脈，未必仰賴黑市交易、槍林彈雨，來體現主人翁的激憤、逼現主人翁的困境。

說穿了，以這種「奇特組織」來貫穿難民這枚寫實性的「社會問題」，是極不討喜，甚至可能被批為流於「取巧」的。

　　偏偏，他場面調度又拿捏得極好。

幾場女主角與毒梟雇主的對話戲，配上一個耐人尋味的電子腳鐐，將「自由」與「困境」辯證得精闢又迷人，那種趨近毒梟，寄生於罪惡之上，益發得見其良善的矛盾，是遠在地球彼端的你我也不難找到共感的。

　　影片後段高潮處，男主角駕著客車，直入這毒梟掌權的小型戰場，衝著鋒，陷了陣，攝影機卻始終不肯離開車廂。

此時，槍林彈雨引申出蛻變的「煙火意象」。

戮力煽出奇幻的氣味，來「供給」某種奇特的救贖。

是的，我用了「供給」這種對應於「難民」的字眼。

　　賈克歐狄亞橫向延伸了前作《大獄言家》對「困境」一詞的解釋。

沒有俊男美女，缺乏討巧的肉搏戲，這回他握擁的優勢不比《大獄言家》，然其粗礪的表層，照樣泛出人性的光澤。

　　真要說最大的技術失誤，要屬童星女孩的演技，未能發揮穿針引線的功能，若干場戲的失誤，對整體造成無可避免的損傷，　　剛好，前幾天在電影社團與其他網友聊到約翰史勒辛格的《午夜牛郎》，有人提到男主角強沃特年少時期遭歹徒強姦的段落，我一陣困惑：「我不記得有這一段哪！

」回家，我拿出片子快速搜尋，看到那尺度刻意大膽、卻不深刻的黑白片段，勉強撈回一點記憶——頗迷幻，有點像同年的嬉皮代表作《逍遙騎士》。

然而，這段就60年代視角堪稱驚世駭俗的招式，卻遠比不上達斯汀霍夫曼即興攔下計程車，咒罵：「I walk here,man！

」來得有記憶點。

同樣，多年後，我們記得的是《流離者之歌》炫耀了那些鏡位，靠攏了那些型款？

還是難忘那一曲深沉的悲調呢？

　　比起過往金棕櫚經典《計程車司機》、《現代啟示錄》加冕時刻便跟時代的乖戾之氣瞬間接軌，《流離者之歌》不是一部你可以迅速找到定位的電影，它難民得不那麼難民，悲憫得不那麼主流，揭獎一剎引來不知所措倒也無可厚非。

　　有人說《流離者之歌》中文片名取得不好，我倒覺得，它歪打正著了本片刻意激昂的旋律，多麼平凡的傷痛，都可以詠嘆成一曲悲歌。

甚至你可以說，因為吃了苦，所以夠格將嘴裡的苦，落款成曲。

　　綜觀影展生態，金棕櫚的巔峰意義往往被投以錯誤期待，舉個例，眾知漢內克兩度金棕櫚之作，開創意義上都超越不了前作！

沒錯，《流離者之歌》無所謂重，甚至多數人認為它比不上賈克歐狄亞過往作品。

但一部「作品」以不以美學為制高點，導演自有分寸，無論如何，本片確實找到一個殊異的角度，有效折射出難民投奔富庶，衣食無虞卻食慾不振的心靈角落，是失根者衣冠楚楚的病痛，未嘗不是根絕不去的血緣之痛！

༡. གློག་བརྙན་གྱི་ནང་དོན་མདོར་བསྡུས། རྒྱལ་ཁོངས་གཅིག་ཀྱང་ཤ་ཁྲག་གི་འབྲེལ་བ་མེད་ཅིང་ཕན་ཚུན་རྒྱུས་མེད་པའི་སྤྱིར་བཏང་གི་ལོ་ན་ཆེ་ཆུང་མི་གཅིག་པའི་མི་སྣ་གསུམ་རང་རྒྱལ་གྱི་ནང་འཁྲུག་ལ་གཞོལ་ནས་ཧྥ་རན་སིན་ལ་ཐོན་ནས་ཐོབ་ཐང་རྫུན་མས་གནས་དེར་འཚོ་ཐབས་བྱས། ཁྱིམ་ཚང་བཅོས་མ་དང་འབྲེལ་བ་བཅོས་མ། ཁོར་ཡུག་རྒྱུས་མེད་ཅིག་ནས་འཚོ་བ་གསར་བ་ཞིག་གི་སྣེ་བཟུང་ནས་ཁོར་ཡུག་ཧ་ཅང་འཇིག་སྣང་གི་ཁེངས་བའི་ནག་ཚོགས་ཀྱི་གཞིས་ར་འདིའི་ཅིས་ཀྱང་འཚོ་གནས་ལ་གོམས་ཐབས་བྱས། ལྷིང་འཇགས་རེ་ཞིག་གིས་ཁོ་ཚོས་འདི་ནས་གནས་ཐབས་ཀྱི་ལམ་བུ་ཞིག་རྙེད་མོད། ཡིན་ན་ཡང་རྒྱུན་མི་ཆད་པའི་འཇིགས་སྐུལ་དང་དམར་གསོད་ཀྱི་བོའུ་སྒྲ་ལས་གནས་དེར་གཏན་དུ་བྲལ་འདོད་ཀྱི་འདུན་པ་དྲག་ཏུ་འཕྱུར་ནས་གནས་གཞན་ཞིག་ལ་འགྲོ་བའི་སྟ་གོན་བྱེད་ནས་ལམ་ལ་མཆིས། ཡིན་ན་ཡང་དྲག་སྤྱོད་དང་དམར་གསོད་ཀྱི་གཡལ་སར་ཞུགས་མྱོང་མཁན་གྱི་སྐྱེས་པ་ཐུབ་ཕུན་ལ་མཚོན་ན་འདི་ནི་གཞོལ་དགོས་བ་ཞིག་གང་ནས་ཡིན། དེ་བས་ཁོས་གསར་དུ་བཙུགས་པའི་ཁྱིམ་གཞི་འདི་ལ་རེ་ལྟོས་ཆེན་པོ་བྱེད་ཡོད་པས། ད་ནི་འདི་ལྟར་ཐོར་ཞིག་འགྲོ་བ་ནི་ཁོ་ལ་མཚོན་ན་སྲོག་ལས་ཀྱང་གྱོང་གུད་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན་པས། རེ་བ་ཆེན་པོ་བཅིངས་ཡོད། ༢. གློག་བརྙན་གྱི་མི་སྣ་བཀོད་སྒྲིག་གི་མཚོན་དོན། ལར་ན་གློག་བརྙན་ནི་མི་སྣའི་འགལ་འདུ་དང་བྲལ་ཐབས་མེད་ཅིང་། དེའི་ཁྲོད་ཀྱི་མི་སྣ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་མི་སྒེར་གང་རུང་དགའ་སྐྱོ་ཆགས་སྡང་མཚོན་མོད། འོན་ཀྱང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སྤྱི་མཚོན་པ་ཡང་ཡོད་པས། མཐའ་ཅིག་ཏུ་མི་སྒེར་གྱི་ཕྱི་ནང་གི་ཉམས་འགྱུར་མཚོན་པ་ཞིག་ཀྱང་མིན་ངེས། དེ་བས་མི་སྣ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཆབ་དཔལ་རིག་གསུམ་གང་རུང་ཞིག་མཚོན་པ་དང་། མི་སྒེར་རམ་ཚོགས་པ། མི་རིགས་དང་རྒྱལ་ཁབ་གེ་མོའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་དམིགས་ཡུལ། ལམ་ལུགས་དང་རང་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་ཤུལ་མཚོན་པ་དང་དེ་དག་གང་རུང་དང་འབྲེལ་བའི་སྒོ་ནས་མཚོན་པ་མང་ངོ་། དེ་བས་གློག་བརྙན་གྲགས་ཅན་ཚོའི་བསམ་བློ་དགོངས་སྟོན་དེ་ལྟར་རྟོགས་སླ་བ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན། མཚམས་རེ་གསར་རྙིང་གི་འགའ་འདུ་ཡང་མཚོན་པ་ཡོད། མདོར་ན་མི་སེམས་ཀྱི་དྲན་ཚུལ་ལམ་རྣམ་རྟོག་སྣ་ཚོགས་ཤིག་དངོས་པོ་གེ་མོ་དང་མི་སྣ་གེ་མོའི་འགྲོ་འདུག་སྤྱོད་གསུམ་དང་ཁོར་ཡུག་རྟོག་བཟོའི་ཁྲོད་དུ་གསར་བཞེངས་བྱས་མི་ཚོར་ཁོ་ཚོའི་ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་ལ་སྔོག་འདོན་བྱེད་དུ་བཅུག་ནས་ཡང་སྙིང་ངམ་སྙིང་བོ་དེ་དག་འཚོལ་བའི་ལམ་དུ་ཁྲིད་པ་ཡང་མང་ངོ་། དེ་བས་གློག་བརྙན་འདིའི་ཁྲོད་ཀྱི་མི་སྣ་སོ་སོའི་ལོ་དང་ཐོབ་ཐང་། ཕན་ཚུན་གྱི་འབྲེལ་བ་མི་གཅིག་པ་འདི་ལས་མི་སུ་དང་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་འདི་ལྟར་ཐུན་མོང་ལ་འདྲ་གཤིས་ཤིག་ཡོད་པའི་བདེན་པ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལ་ལོ་ཆེ་ཆུང་གི་དབྱེ་བ་མེད་པར་མི་སུས་ཀྱང་འཚོལ་སྙེག་དང་ཕུགས་ཀྱི་རེ་བར་གཉར་ཡོད། དམག་འཁྲུག་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ནད་ཡམས་ཆེ་ཆེ་ཤོས་དེ་ཡིན། ནད་ཡམས་འདི་དང་བྲལ་འདོད་ནི་མི་བུ་གང་གིས་ཀྱང་བཅོས་མིན་གྱི་རེ་བ་ཉག་ཅིག་རེད། དཔེར་ན། མི་སྣ་བཀོད་སྒྲིག་གི་ཐད་ནས་གློག་བརྙན་གྲགས་ཅན ༼སྦྲུལ་སྐུ་ཆུང་ཆུང༽ 《小活佛》འདིའི་ཁྲོད་ཀྱི་སྤྲུལ་སྐུ་གསུམ་ནི་མི་རིགས་དང་རྒྱལ་ཁོངས་མི་གཅིག་ཅིང་། ཆོས་ལུགས་དད་མོས་དང་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་མི་གཅིགཔ། ལུས་རྟེན་ཕོ་མོའི་དབྱེ་བ་མེད་པར་དེ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ནང་བའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་དགོངས་ལྟར་མི་ཚང་མ་འདྲ་མཉམ་ཡིན་པ་དང་། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱིའམ་རྣམ་ཤེས་ཁས་ལེན་པའི་ཐུན་མིན་གྱི་ལྟ་བ་དེ་ཚོ་མཚོན་བྱེད་ཡིན་པ་ལས་མི་དེ་ཚོ་སྤྲུལ་སྐུ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་བརྗོད་པའམ་མཚོན་པ་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་ནོ། ། ༼ཆགས་བཅད༽《色戒》འདིའི་ཁྲོད་སྐྱེས་པ་ནི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྲོག་ཆགས་ཤིག་ཡིན་པ་མཚོན་ཅིང་། བུད་མེད་ནི་དེ་འབྲེལ་ཀྱི་ལག་ཆ་གཞན་ཅིག་ཡིན་པ་མཚོན་པར་བྱེད་དོ། ། ༼སེམས་ཐག་ཆོད་པའི་གྱེས་ཐོར༽《分手的决心》གློག་བརྙན་འདི་ཡང་གཙོ་འཁྲབ་སྐྱེས་མ་ཐང་བེ 汤唯 ཡིན་པས། འདིའི་སྔོན་གྱི་གློག་བརྙན་དེའི་ཁྲོད་ཀྱི་མཚོན་དོན་དང་ཕལ་ཆེར་གཅིག་པ་ལྟ་བུའི་མཚོན་དོན་མཚོན་པར་བྱེད་ཡོད། ༼ཨ་ཙ་རུས༽ 《小丑》མི་ནི་ལར་ན་གདོང་ལ་གདོང་འབོག་གྱོན་པའི་ཟོལ་བཅོས་ལ་དགའ་བ་མ་ཡིན་པར་བཟོ་བཅོས་ཀྱི་མི་ཚེ་ཞིག་འཁྲབ་དགོས་པས་ལན་པ་ཡིན། འདི་ནི་མིའི་བག་ཏུ་གཉར་བའི་གཤིས་ཀ་རེད། གདོང་འབོག་དེ་ཕུད་ནས་མི་ཚེ་རོལ་སྲོལ་ཅིག་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཆགས་ཡོད། ༣. ནག་ཚོགས་དང་ཅི་ལྟར་ཉེ་བར་བཅར་ཀྱང་ཆེས་འཇིགས་སུ་རུང་བ་ནི་རང་ཉིད་དང་རྒྱང་དུ་གྱེས་བ་དེ་རེད། བོད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་དུ་དུས་སྙིགས་ལྔ་བདོ་བའི་དུས་ཟེར་བའི་ཡང་སྙིང་ནི་རང་གིས་རང་ཉིད་བོར་བའི་དུས་ལ་ཟེར་བ་ལོས་ཡིན། རང་ངོ་རང་གིས་མ་ཟིན་ན། །རང་སྐྱོན་རང་གིས་མཐོང་བ་དཀའ། །དེ་བས་དུས་རྒྱུན་མི་ཚོས་ཆེས་འཇིགས་སུ་རུང་བ་ནི་ནད་ཡམས་དང་དམག་འཁྲུག ནག་ཚོགས་རེད་ཅེས་ཅི་ལྟར་གྲགས་ཀྱང་ཡང་སྙིང་རང་གིས་དང་ཉིད་ངོས་ཟིན་རྒྱུ་ནི་གལ་ཆེ་བས་འདི་ལས་འཇིགས་སུ་རུང་བ་ཞིག་གང་ནས་བཙལ་ཀྱང་རྙེད་རྒྱུ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། ། ༤. ཞི་བདེ་དང་དམག་འཁྲུག འདི་ནི་མིའི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སུ་བྱུང་བའི་དངོས་བྱུང་གི་ལོ་ཟླ་འགྱུར་ལྡོག་རེད། ལར་ན་མི་རེ་རེ་ནས་ཐོབ་འདོད་པ་ནི་བདེ་བ་ཡིན་ན་ཡང་དེ་ཐོབ་པའི་ཐབས་གཏན་ནས་མི་འདྲ། ཐ་ན་དམིགས་ཡུལ་ཀྱང་གཅིག་པ་མིན། མིའི་གནད་དོན་མིས་ཐག་གིས་གཅོད་རྒྱུ་མ་གཏོགས་གཞན་གང་གིས་ཀྱང་ནུས་པ་མ་རེད། འདིའི་གོ་རྟོགས་འདི་ད་རུང་ཟད་མེད་པའི་མི་རིགས་ག་ཚོད་ཙིག་མེད་ཨང་། ད་དུང་ལྷ་ཀླུ་གཉན་གསུམ་དང་འཇིག་རྟེན་བྱེད་པོ་སོགས་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་ཁོ་ནས་དུས་གདའ་བར་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། དེ་ལས་རྙོག་འཛིང་གི་རྒྱུན་ཆད་ཀྱིན་མེད། མིའི་རིགས་ལ་རེ་བ་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་བརྗིད་པོའམ་རླབས་ཆེ་བ་སྔ་མོ་ནས་བྱུང་སྲིད་ན་ཡང་དེ་དག་གི་དོན་གྱིས་དེ་བཞིན་དུ་ཐོན་གྱི་མེད། དེ་ནི་དོན་གྱིས་དམག་འཁྲུག་རེད། ནད་ཡམས་རེད། འདི་ལས་འཇིགས་པ་ཞིག་མིའི་རིགས་ལ་ཡོད་མི་སྲིད།

家乡不是安居之所，被迫离乡背井，忍受语言和文化的隔阂在异乡寄人篱下，勉强度日，这种感受太可怕了，哪哪都不是家，哪哪又能何时能为家。

电影取材现实冷酷，虽然我对那种肤色的人种有天然的排斥，（我知道自己偏见），但是这种地狱模式的人生还是很让人动容。

这对欧洲来说真的是意义大于电影本身了，可惜了同期的卡罗尔和聂隐娘了。

众生皆苦，何以为家 《流浪的潘迪》2015年金棕榈最佳影片，当时还想不明白为什么这部影片会力压《刺客聂隐娘》夺魁，现在看完这部影片后，或许能够服气。

这部影片故事通顺流畅，又抓住了法国包括整个欧洲的命门热点——战争难民，加上其他影片较以往戛纳电影都略显平庸，占尽天时地利人和的《潘迪》在这一届平庸的戛纳似乎理所当然的胜出了。

这部影片并没有刻意的渲染压抑悲伤的格调，甚至还有一点温情的氛围，但是这却是我看过的最让我感到压抑的电影之一，那种感同身受的压抑让我有点喘不过气来。

男主人公是斯里兰卡内战中失败的一方，女主和小女孩是因为战争流离失所，失去亲人的难民，三个人为了得到政治庇护假装组成了假的家庭，尽管破绽重重，但办理手续的公职人员还是见怪不怪的默许了他们的谎言，仿佛在这个大地上每天都发生着这样的事情。

他们终于辗转颠簸到了法国，这个离家万里的地方，成为了难民寄居在法国。

对在法国贫民区的三人的各方面不惜笔墨的刻画，表现，是这部电影最让人难受的地方，流离失所，远渡他乡的无所适从，无法融入，被当做异类排挤的自卑以及战争留下的难以抹去的心理创伤，都在影片中表现得淋漓尽致，这三个人可以说是整个中东难民在欧洲寄人篱下的缩影，也是他们内心的真实写照。

如果没有战乱，哪怕有一点点的希望，谁愿意离开故土，谁愿意来到异国他乡，寄人篱下，受尽白眼和屈辱，人们都看到了难民疯了一般的涌入欧洲，但是谁又能看到难民潮背后的无奈与辛酸。

纵使电影刻意地减少这些负面的表现手法，纵使他们一家人再怎么其乐融融，我还是能窥见他们心中的悲哀与痛苦，那是时间无法冲淡，笑容无法掩盖的悲哀，最让人难受的是这些事情真实存在，甚至比电影中刻画的要悲哀数十倍，这让我想到了《1942》中河南逃荒难民的那种绝望，那种让人无力的悲哀，这是导演再怎么刻意美化，刻意掩饰，都无法抹去的，人类的共情能力尤其是对悲剧的共情，是难以想象的强大。

再回到影片，与《小偷家族》家庭结构类似的组建家庭，本就应该是各取所需，毫无感情可言的，但是与众多母爱泛滥的电影不同，这部电影先动情的竟然是男主，这个杀人不眨眼，对烧毁几座学校觉得不值一提的军队机器。

事实证明，战争创伤最严重的其实是军人，最容易对战争进行反思的也还是军人，他也曾有过美好的家庭，但是他的家庭却在战火中支离破碎，而造成这一切的，在男主看来，是他一手造成的，失去了才愈加珍惜，所以当他死里逃生的时候，当他再一次有机会得到家庭的时候，他想好好守护家庭，他想过老婆孩子热炕头的日子，去他妈的战争，去他妈的政治信仰，老子只想好好活着，所以当军队再次找到他希望卷土重来的时候，昔日狂热的战争分子的他拒绝了，所以当黑帮的存在威胁到他的家人时，他选择了与黑帮决斗来守护自己的家。

结尾突然的黑帮决斗让整个电影到达了所谓的高潮也在教父式的开头中戛然而止，或许说，整部电影都是性冷谈，在极其理智的视角下让我们感受导演所要表达的东西，最后的戛然而止，或许只是对难民们无尽的苦难的一种理想化的解脱。

战争一旦从潘多拉魔盒中被释放，带来的永远是平民的无尽的苦难，终生皆苦，无数个潘迪都在流浪着，或许也早已倒在了途中，他们是谁的父亲，谁的丈夫，又是谁的儿子？

他们何以为家？

他们只能流浪。

（中东难民问题是欧洲人自食其果，他们挑拨战争，也吃到了战争的恶果，难民把欧洲搞成什么鬼样子大家都有目共睹，所以不要再装圣母说什么要收留难民，难道你想让中国的某个城市变成巴黎？

变成柏林那样？

我是同情难民，但是我坚决反对像欧洲那样无条件的收留他们。

） —— 观《流浪的潘迪》有感 2020 3 26 张浅止

“戛纳夏夜，解暑人生”，第三届戛纳获奖影片线上展映。

昨晚因为技术上的原因，影片《我的国王》的映后嘉宾对谈回放并没有如期与观众见面，但今天，我们在《流浪的迪潘》映后迎来了电影《隐入尘烟》的导演李睿珺和影评人陀螺的直播对谈。

中途虽有网络延迟与卡顿的影响，但导演李睿珺和观众交流了很多，我也尽我所能记了一些，当作今晚参加的一个记录吧。

提到金棕榈，相信每一位影迷都不陌生，它是在欧洲三大电影节所能获得的最高荣誉之一，它是影史奖项皇冠上的明珠，承载着每一位电影人的期待与崇敬。

“强大的国际视野，高水准的制作，金棕榈是意外也是情理之中！

”当谈到金棕榈，导演李睿珺这样说。

戛纳的首映礼是最具仪式感的首映礼“那么李睿珺导演是如何看待金棕榈这个奖项的呢？

它在您心目中的地位如何？

”“金棕榈的仪式感是三大中最强的，电影宫的阶梯是一条特别的路，而拾阶而上就是最光辉的高峰。

”对创作者来说，入围已经不错了，而对导演李睿珺而言，在戛纳电影节得奖，最重要还是要看评委。

“如果真的在戛纳获得了金棕榈，只能说是一个额外的幸运和礼物，并不是前进与奋斗的目标。

”反而得了，对很多导演是一种压力，是一种无形的枷锁。

聊完戛纳，转回头再聊聊电影本身，-非常规家庭中的人性挖掘为何成为了表达的共性？

-基于生活！

而“基于人物的社会背景和生活生产方式最重要，如果生硬，则割裂”。

“给悲剧性的人物赋予富有希望的结局，这是欧迪亚一贯的。

”影片最后的火拼所运用的长镜头是十分出挑的，导演欧迪亚有意隐藏了对演员面部的捕捉，呈现给观众的是一个“部分的完整过程”，而这就是他作品反类型之所在。

“导演欧迪亚的作品《预言者》里也有枪战的镜头，但却明显不同于这部《流浪的迪潘》。

”那么问题来了，职业演员与非职业演员，导演该如何把控？

导演需要做的就是调动和鼓励，让演员在自己熟悉的环境中进入状态职业演员面对原生态的表现方式，也很容易受挫，感受到不被接纳。

职业演员有自己的工作方法，非职业演员更放松，但不自信（非职业演员需要自信，职业演员需要融入当地生活）。

导演需要做的就是忘掉惯常的习惯，回归原初的感受！

——李睿珺浅谈非职业演员和职业演员的合作题材类型化处理，《流浪的迪潘》比《小偷家族》更类型化，而又介于《小偷家族》与《寄生虫》之间（《寄生虫》，典型的类型化电影）。

相较欧迪亚导演的其他作品，《流浪的迪潘》在他的导演生涯中并不是最类型化的一部作品。

像他之前的作品，更多融入了毒贩、黑帮、监狱等诸多元素，基于城市里的不同阶层，像这种题材的电影，很易类型化嫁接。

现实主义题材电影加上类型化的处理之后能够更容易突破国界和语境。

“我也有过想法去尝试，但更多考虑题材合不合适。

” 李睿珺这样说。

影片讲述三个互不相识的斯里兰卡难民为移民法国伪装成临时的家庭，电影细腻的表现了移民的文化隔阂，社区暴力的泛滥，尤以颇重的笔墨刻画三位角色由利益凝聚亲情的情感转折，高潮时的黑帮火拼更是如嗑猛药般迷幻而诗性，合家欢式的多余结尾拉低整体质量，且将复杂的移民矛盾归罪于社区暴力免显得流于形式，顶着戛纳金棕榈的王冠，实在是盛名之下，其实难副。

6.24@云上戛纳+映后谈。

结尾一眼认出英国还是自我伤感一秒。

这个金棕榈确实足够令人吃惊，戴老师说戛纳再次表明了他们将现实关注摆在艺术表现之前。

演技确实全部在线。

记得的一个细节是，迪潘刚到法国时用勺子吃饭，和最后重新用手抓。

大象的意象tbh我没get到，映后访谈戴老师大概说这是为了迎合欧洲电影节关注的一种设置= =真是玄学。

说回结尾的反讽和超现实，戴老师总结为“肥皂剧布光与造型，和简·奥斯汀式后花园，还有摄影机上架的平稳镜头(区别于之前一直的手持)”。

也对比了《悲惨世界》，which戴老师觉得更值金棕榈，我疯狂点头。

区别是迪潘是外至内，悲惨世界是内至内。

再次提到《燃烧》，艺术手法拍摄类型片的趋势，之前忘记录的还有一个点，是塑料大棚和电影胶片的对应，是数码时代向传统电影放的一把火。

然后聊到《同义词》，果然太神叨儿没人喜欢，戴老师说这电影唠了好几套嗑23333，充满冲击欧洲电影节的设计感，还吐槽男主露给谁看，我默默擦掉口水orz…总之最大的感觉还是要不断补课啊啊啊！

因着政治避难的由头，迪潘终于逃到了法国。

但是，这名为“田园”的郊区，隐藏着毒品交易的暴力与混乱。

迪潘真的能逃离故土的战争与枪炮，开始新的生活吗？

魅蓝色的光从黑暗中浮现，兜售着廉价的儿童玩具，巴黎市区街头，迪潘躲避着警察的追捕，艰难谋生。

看门人的工作看似安全，可是对面大楼中进行的毒品交易，如一颗定时炸弹，威胁着他们的生活。

突发的枪战，吓坏了雅丽妮，她决定离开。

此刻，迪潘不得不做出行动，守护自己的生活和“家人”。

那条白线，正是迪潘最后的底线。

车库中，鬼魅的暗红的灯光之下，迪潘独自坐着，似乎又被昔日屠杀的噩梦萦绕纠缠。

他唱着家乡的歌谣，奋力而迷醉。

远在异乡，怎不思念故国？

可是，我的爱也仅止于此。

曾经的战友找到迪潘，希望他能在法国募资，购买武器，运回祖国。

但是迪潘拒绝了，于他而言，战争已然终结。

面对战友的殴打，迪潘只是忍受。

那首歌谣，悲怆的曲调，亦寄托着迪潘对故乡的思念和再也回不去的悲哀。

时常，梦中会出现一头行走在雨林中的大象，那是故乡的象征，也是流浪者的精神皈依。

不论走多远，看到它就会心安。

然而现实是残酷的，甚至血腥。

为了解救深陷包围的雅丽妮，迪潘重新拿起短刀，砍杀冲锋，回到战场。

只是，此时的战场不再是分裂混乱的祖国，而是和平欧洲大陆上的巴黎近郊。

最后，导演还是用明媚的阳光和完美的结局抚去了流浪的不安与战争的创伤。

迪潘抱着同雅丽妮的孩子坐在草坪之上，享受着质朴真切的家庭之乐。

但愿如此吧！

但愿流落异乡的流浪者真的能重拾幸福，寻回梦中的白象。